Les misérables, Victor Hugo

Een man probeert om zijn ellendige leven te boven komen, maar elke keer wordt hij achtervolgd door wat hij gedaan heeft. Het verhaal van Jean Valjean is de belangrijkste verhaallijn van Les misérables.

Het verhaal
De galeiboef Jean Valjean wordt vrijgelaten na 19 jaar strafkamp. Hij had een paar jaar gekregen voor diefstal, maar zijn straf werd een aantal malen verlengd wegens vluchtpogingen. Hij is verbitterd en wil van de maatschappij niets weten, maar een ontmoeting met de bisschop van Digne verandert alles, deze man weet hem door zijn vriendelijkheid en goedheid op een ander pad te krijgen.

Jean Valjean weet zijn leven nieuwe vorm te geven, en wordt onder een nieuwe naam een weldoener voor de armen. Hij schopt het zelfs tot burgemeester van het stadje. Helaas is er politieinspecteur Javert die het verleden niet wil laten rusten en koste wat het kost Jean Valjean weer achter de tralies wil krijgen. 

Valjean vlucht naar Parijs met zijn aangenomen dochtertje, en ze moeten zich daar schuil houden tussen de vele anderen die proberen te overleven in bittere armoede. 

Tekening uit de eerste druk
Sociale aanklacht 
Les Misérables is een typische 19e eeuwse roman waar heel veel mensen in naar voren komen die door allerlei lijntjes met elkaar verbonden zijn. Sommige daarvan zijn wat al te toevallig en dat mensen elkaar steeds tegen het lijf lopen terwijl er in die tijd honderdduizenden mensen in Parijs woonden, is ook niet heel erg geloofwaardig.

Maar daar gaat het natuurlijk helemaal niet om. Victor Hugo wilde een sociale aanklacht schrijven en duidelijk maken aan de Fransen hoe diep triest het lot van de armen was. Als er totaal geen voorzieningen zijn dan kunnen goedheid, menselijkheid en waardigheid bijna niet overleven. De ene ellende leidt tot ongeluk en nog daarna een nog erger lot totdat men zo diep gezonken is dat het bijna onmogelijk is om nog uit de put te komen.

Kindermishandeling, verwaarlozing, vrouwen die tot prostitutie vervallen, mensen die in stille waardigheid verhongeren, uitbuiting, chantage, roof en diefstal, alles komt voor tussen de ellendigen die wonen in de sloppen van Parijs en de vele andere Franse steden. 

Les misérables is ook contemporaine roman die de gebeurtenissen van die tijd wilde vertellen. Het verhaal begint in 1815 als Napoleon verslagen is na de slag bij Waterloo en eindigt in de Juni-revolutie van 1832. Victor Hugo wilde duidelijk verslag doen van wat hij om zich heen had gezien en wat de gevolgen daarvan waren voor Frankrijk.

En tot slot is Les Misérables natuurlijk ook een roman die gaat over de kracht van goedheid; de goede daden en de medemenselijkheid van de bisschop weten door te dringen tot de verbitterdheid van Valjean en zetten hem op het rechte pad. De goede daden die Valjean daarna volbrengt, zorgen er uiteindelijk voor dat hij in vrede kan sterven. Goedheid en vergeving is ook bij de miserabelen te vinden, alleen moet men er dan wat meer moeite voor doen.

Victor Hugo
Dikke pil of toch niet? 
Het boek is verschenen in 1862, maar Victor Hugo heeft er vele jaren over gedaan om het te schrijven. Dat is geen wonder, want de originele Franse versie had zo’n 1900 bladzijdes. Heb ik die gelezen? Helaas niet. Door een vergissing van mijn kant had ik namelijk de ingekorte versie te pakken en niet de integrale vertaling.

Dit jaar heb ik me een beetje in de Franse literatuur verdiept en dan mag een klassieker als Les misérables natuurlijk niet ontbreken en ik was hier dan ook naar op zoek gegaan. Ik ben echter een beetje huiverig voor vertalingen van dit soort werken, aangezien die vaak wat ouderwets en plechtstatig zijn en mijn leesplezier niet echt verhogen.

Toen ik zag dat er een nieuwe vertaling was, heb ik die meteen besteld. Toen het boek echter bezorgd werd, had ik het idee dat er een vergissing in het spel moest zijn, deze versie van Les Miserables was geen een dik boek in de richting van Oorlog en Vrede, maar dit boek had maar driehonderd pagina’s.

Het blijkt dat dit dus wel een nieuwe vertaling is, maar ook een ingekorte versie. Het verhaal is teruggebracht naar de basis en een heleboel zijpaadjes zijn verwijderd.

Ik vind dit eigenlijk een heel rare zaak, gaat de uitgever er dan van uit dat wij te dom zijn om de zijpaadjes te begrijpen of de verhandelingen over de sociale omstandigheden te waarderen? Ik wil graag zelf uitmaken of ik dat mooi en waardevol vind, dat hoeft een uitgever niet voor mij te doen.

Maar als ik zoek op internet lijkt het erop dat er geen integrale Nederlandse vertaling beschikbaar is, of kijk ik misschien verkeerd? Is er iemand die mij kan vertellen of die er wel is? En is dat dan een heel ouderwetsche vertaling?

Of ben ik toch aangewezen op een Engelse vertaling als ik het integrale verhaal wil lezen?

Hoe dan ook, ik ben blij dat ik Les Misérables eens gelezen heb, maar ik heb toch het idee dat ik op deze manier een beetje bedrogen ben en dat ik iets gemist heb.

Oorspronkelijke Franse titel: Les misérables
Uitgegeven in 1862
Deze Nederlandse uitgave 2012 door uitgeverij AW Bruna
Nederlandse vertaling: Manuel Serdav
Bladzijdes 312 (ingekorte versie) 

Reacties

  1. Hoi Bettina, ik kan me voorstellen dat je je bekocht voelt. Een verkorte bewerking is toch niet hetzelfde als een integrale vertaling. "Oorlog en vrede" in een editie lezen van 300 bladzijden lijkt mij ook niets. Ik heb even gegoogeld en het lijkt erop dat je inderdaad bent aangewezen op de Engelse vertaling hoewel ik vaag het idee had dat er de afgelopen jaren een nieuwe volledige Nederlandse vertaling was verschenen. Groetjes, Erik

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat dacht ik dus ook, maar ik kon alleen die verkorte versie vinden. Gek hoor. Maar bedankt dat je ook even voor me gekeken hebt, lief van je!

      Groetjes,

      Verwijderen
    2. Er is nu wel een volledige versie, met een overvloed aan noten. Zeer de moeite waard. https://www.bol.com/nl/nl/p/de-miserabelen/9300000058774285/

      Verwijderen
    3. Dank je wel voor de aanvulling, heel fijn om te weten!!

      Groetjes,

      Verwijderen
  2. Ik heb - uiteraard - de Engelse editie die wel volledig is. De papieren uitgave blijkt al meer dan 20 jaar in mijn kat te staan en daarnaast heb ik het als e-boek. Omdat ik de papieren editie toch niet meer ga lezen, mag je die wel hebben, mocht je belangstelling hebben.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. PS Complimenten voor de mooie uitgebreide bespreking. Je hebt daar vast veel tijd in gestoken.

      Verwijderen
    2. Dank je wel, Anna, zowel voor het compliment als voor het aanbod. Als je het zeker weet dat je er afstand van wil doen, dan neem ik het graag van je aan! Erg lief van je!

      Groetjes,

      Verwijderen
  3. Ha Bettina, gelijk even in mijn kast gekeken. Daar staat paperback uit 1990, uitgeverij Veen, vertaling en bewerking Margot Bakker. 488 blz, dus ook niet compleet. Hoewel ik normaal gesproken wel voor volledigheid ga, trekt het idee van ruim 1900 blz Les Misérables mij niet bepaald aan.
    Mooie bespreking. Groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je, Wim. Ik heb ook geen idee of ik de volle 1900 pagina's zou lezen, maar ik wil wel graag zelf de keuze kunnen maken welke stukken ik wel en niet lees :-)

      Groetjes,

      Verwijderen
  4. Ik heb het ook in het Engels gelezen, in 2 delen inderdaad, in de serie Wordsworth Classics. Ik heb ze nu nog in de kast staan van dezelfde uitgever, maar in nieuwere uitgave om nog eens te herlezen. Was wel echt de moeite waard, het is een prachtig verhaal

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Er is nu wel een volledige Nederlandstalige versie van De miserabelen, geannoteerd en wel. Ik heb het boek gelezen en het is het geld meer dan waard. Vooral de overvloedige noten maken van het boek een rijke schatkamer. https://www.bol.com/nl/nl/p/de-miserabelen/9300000058774285/

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je wel voor je aanvulling! Fijn om te weten. De prijs vind ik wel erg hoog, maar ik begrijp wel hoe die tot stand komt, er zal veel werk in gezeten hebben.

      Groetjes,

      Verwijderen

Een reactie posten

Populaire posts